www.mostafa111.ir - جوهری آتشکده، یا جوهری امامزاده؟ لزوم بازبینی تاریخ تالقان

جوهری آتشکده، یا جوهری امامزاده؟ لزوم بازبینی تاریخ تالقان

اندازه قلم + –

16 مهر 1398

Author : مصطفی مصطفوی

جوهری آتشکده، یا جوهری امامزاده؟ لزوم بازبینی تاریخ تالقان

جوهری امامزاده یا جوهری آتشکده

کوه در تفکر انسان و از جمله در ادبیات زرتشت، اسلام، هندو، یهود و... نقش اساسی دارد، آنجا محل اتصال به عالم بالا بوده است، همچنانکه رابطه پیامبر اسلام با آسمان در غار حرا و در ستیغ قله ایی مشرف بر شهر مکه آغاز شد، و جناب موسی در کوه تور در سینا بود که خداوند با او به سخن نشست، و ادبیات زرتشت مملو از نظر ویژه ایرانیان به بلندای ستیغ کوه ها برای عروج و... بوده است،

لذا زرتشتیان اجساد خود را بر بلندای ستیغ ها می نهادند، تا جسمِ فردِ به انتها رسیده، آخرین سفرش را، در ستیغ کوه ها رقم زند؛ [1] هندوها نیز کوه های هیمالیا را جایگاه خدایان دانسته، و آب های جاری از کوه را موی خداوند تلقی کرده، و آن را به تبرک به خانه خود می برند، تا زندگی و محل کسب خود را متبرک کنند؛ شاهنامه فردوسی کبیر نیز مملو از داستان ارتباط ایرانیان با کوه هاست، از جایگاه سیمرغ، سفرهای رستم برای مبارزه با دیوان و هزار داستان، الهام و فلسفه که در کوه نهفته است.

لذاست که کوه محل الهام است، الهام و ارتباط با عالم بالا، و ساخت نیایشگاه بر ستیغ ها بین ایرانیان بسیار معمول و مرسوم بوده است، از آتشکده ادران قلعه دختر در آهار که به همین شیوه و فلسفه بنا شده است، در بخش کوهستانی استان تهران، خود دیدن کرده ام [2] از این نیایشگاه ها در اصفهان، قم، کرمانشاهان و سرتاسر ایران بسیار می توان یافت.

باستان شناسان با مطالعه ساختار معماری، نوع مصالح، محل و نحوه ساخت و... پی به شباهت ها برده و تاریخ بناها را تعیین می کنند، و گرچه تخصصی در باستان شناسی ندارم، اما وقتی از بنای نیایشگاه "قله دختر" در ستیغ 3229 متری روستای آهار در ماورای قله توچال دیدن کردم، به یاد "جوهری امامزاده" در روستای کرکبود در بخش تالقان افتادم، که بنایی منتسب به امامزاده ایی است که بر بلندای ستیغ کوه مشرف بر آبشار روستای کرکبود، معروف [3] و مشهور است، و ما از آن پیش از این در مسیر صعود به کوه سات، [4] بازدید کرده بودیم.

از این رو که بنای ساختمانی، نوع مصالح، مکان ساخت و... نیایشگاه آتشکده ادران قله قلعه دختر در روستای آهار، با جوهری امامزاده شباهت بسیار زیادی دارد، می توان نتیجه گرفت که به احتمال زیاد بنای جوهری امامزاده در روستای کرکبود تالقان، نیز همچون بنای ساخته شده بر ستیغ قلعه دختر در آهار، هر دو از نیایشگاه های اجداد زرتشتی ایرانیان بوده، و نقش آتشکده را داشته اند.

در پرس و جویی که از اهالی روستای کرکبود هم داشتم، شجره نامه یا دلیل موثقی برای استقرار امامزاده ایی در این مکان بدست نیامد، لذا به نظر می رسد این نیایشگاه باستانی در طول زمان، منتسب به امامزاده شده، تا همچنان مورد احترام اهالی باقی بماند.

از این رو، این امر نیاز به بررسی کارشناسان باستان شناس سازمان میراث فرهنگ داشته، و با توجه به، رو به ویرانی رفتن هر دو بنای مذکور، لزوم توجه برای حفظ این بناهای تاریخی مورد تاکید و اصرار می باشد، و شورای محلی روستای کرکبود، که روستای آنان با داشتن جاذبه های طبیعی همچون آبشار کرکبود، امام زاده داخل روستا، شکل ساخت زیبا و رویایی روستایی، طبیعت زیبای کوهستانی و... می تواند تاریخ استقرار روستا نشینان خود در این محل، با اثبات این که بنای "جوهری امامزاده" به پیش از اسلام باز می گردد، به عقب برده و حلقه مهمی را در تاریخ و فرهنگ خود و دره تالقان، اضافه نماید و گردشگران بیشتری را راهی دیار خود نماید، تا به توسعه روستا و منطقه کمک نماید.

آنچه مسلم است دره تالقان باید در پازل تاریخی منطقه خود، نقش واقعی خود را بیابد، نقشی که اکنون از آن به اندازه در خور برخوردار نیست [5] این را بدین دلیل ادعا می کنم که، دره تالقان نیز در امتداد دره الموت قزوین [6] قرار دارد، و به حتم در حوزه فرهنگی و تاریخی "رود شاهرود" همچون دره الموت باید نقش مهمی داشته باشد، و به همان میزان واجد تاریخ و بنای تاریخی است، که باید آنرا کشف و ثبت نمود؛ تالقان همچون دره الموت، به حتم از تاریخ در خور توجهی برخوردار بوده است، که شورای شهر تالقان می تواند با همت خود در پیگیری کشف، حفظ و معرفی شاخص های این تاریخ، به توسعه و پیشرفت منطقه تالقان کمک کند.

لذا در این راستا بررسی این مورد و موارد ممکن دیگر می تواند، راهگشا و موثر باشد. "جوهری آتشکده"، یا "جوهری امامزاده"، سوالی است که می تواند تاریخ تالقان و کرکبود متحول کند و این امر نیاز به بررسی و بازبینی های تاریخی دارد.

عکس هایی که از آتشکده ادران آهار برداشتم

Click to enlarge image 02e713c8-d334-454b-b6bb-706b458c0ba6.jpg

تصویری ازآتشکده ادران آهار بر فراز قله 3229 متری قلعه دختر

View the embedded image gallery online at:
http://www.mostafa111.ir/neghashteha/articel/788.html#sigProId9ff6bfc237

عکس هایی که از جوهری امامزاده در روستای کرکبود تالقان برداشتم

جوهری امامزاده یا جوهری آتشکده در روستای کرکبود در بخش تالقان

View the embedded image gallery online at:
http://www.mostafa111.ir/neghashteha/articel/788.html#sigProIdfd4d57c182

[1] - در این خصوص مطلبی را تحت عنوان "تفاوت دو تیره قوم آریایی در بدرقه اجساد تا طبیعت" نگاشته ام که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/india/943-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%AF%D9%88-%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D9%82%D9%88%D9%85-%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%82%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%A7%D8%AF-%D8%AA%D8%A7-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA.html قابل مراجعه است.

[2]- گزارش این دیدار را در دو پست منتشر کرده ام : "صعود به قله 3229 متری قلعه دختر آهار" که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/articel/728.html قابل مطالعه است؛ و مطلبی خیالی تحت عنوان "سخنی با ماهداد، موبد موبدان نیایشگاه ادران آهار" که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/articel/733.html قابل مطالعه است.

[3] - درگویش محلی "جوهری" به معنی بالا، و "جیر" در مقابل به معنی "پایین" است، از این لحاظ که روستای مقصد گردشگری کرکبود، دارای دو امامزاده است که یکی جوهری امامزاده و دیگری جیر امامزاده که داخل روستا قرار دارد.

[4] - گزارش این دیدار در پستی تحت عنوان "پیش مقدمه ایی بر صعود به قله سات" نوشته ام که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/articel/567.html قابل مطالعه و مراجعه است.

[5] - صاحب الزنج یا عبدالرحیم تالقانی رهبر قیام زنگیان ایران، اهل تالقان بوده است، و در این خصوص قبلا پستی تحت عنوان "نامه ایی به صاحب الزنج، رهبر قیام زنگیان جنوب ایران" نوشته ام که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/delnevesh-nazhar-dashtaha/981-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%A8-%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B2%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.html قابل مطالعه است.

[6] - قبلا پستی در خصوص تاریخ و وضعیت دره الموت قزوین تحت عنوان "دیداری از نفسگاه عقاب و یا خداوند الموت در دژ گازرخان" نوشته ام و به تاریخ و بناهای تاریخی در دره الموت اشاره کرده ام که در آدرس : http://mostafa111.ir/neghashteha/articel/583.html قابل مطالعه است.

6 نظرها 3019 Views

Tag :

جوهری امامزاده، آتشکده زرتشتیان، کرکبود، تالقان، تاریخ، دره الموت، آتشکده اداران آهار

مصطفی مصطفوی

پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

آخرین‌ها از مصطفی مصطفوی

نظرات (6)

Rated 0 out of 5 based on 0 voters

Oldest First

Newest First

مجید

جمعه, 24 دی 1400 23:58
#2987