آشوراده، خلیج گرگان، جنگل نهارخوران و روستای زیارت
  •  

20 آذر 1397
Author :  
اسکله جزیره آشوراده انتهای شبه جزیره میانکاله

تور دو روزه دیدار از جزیره آشوراده، خلیج گرگان، جنگل نهارخوران و روستای زیارت، دیدنی و به یاد ماندی است. برای رسیدن به این دیدنی های استان زیبای گلستان از تهران تا ساری 267 کیلومتر را باید از طریق جاده فیروزکوه طی کرد؛ در کیلومتر 360 (از تهران) شما در شهر بندرگز به زیارت دریای مازندران نایل خواهید شد؛ جاده ساحلی شما را در کیلومتر 383 (از تهران) به بندرترکمن خواهد رساند، که از اینجا با پرداخت 60 هزار تومان کرایه قایق با 5 نفر ظرفیت، می توانید به جزیره آشوراده بروید و آنجا قایق منتظر شما بماند تا شما را بازگرداند، و با پرداخت همین مبلغ شما را در تالاب های بسیار زیبای اطراف جزیره، به گشت و گذار زیست بوم مهاجر پذیر آن که شامل پلیکان ها و... که از روسیه به اینجا آمده اند، خواهد برد. 

تاسیسات شیلات و بندر و بازارچه مرزی هم که یکی در قالب مدرن و دیگری سنتی احداث شده اند، دیدنی است، اگرچه گرانی ارز و عدم ارتباط موثر با کشورهای آنسوی دریا، بازارش زیاد متفاوت از شهرهای دیگر نیست، ولی به صورت محلی می تواند دیدنی تلقی شود. عمق فاجعه کاهش آب دریای مازندران را اینجا شما حس خواهید کرد، چرا که اسکله ها در انتها هم آب کافی برای فرورفتن کامل موتور قایق در آب را ندارند. در مسیر رفتن به دماغه شبه جزیره میانکاله نیز دایم باید موتور قایق را بالا کشید زیرا عمق آب در بعضی نقاط بسیار کم شده است.

بر اساس مطالب درج شده در کتاب های تاریخ، تا زمان قاجار بهشهر، شهری بندری در ساحل دریای مازندران بوده، که اکنون کیلومتر ها از دریا دور افتاده است. با ورود به ساحل بندرترکمن برای حضور در جزیره آشوراده که در واقع دماغه تیز شبه جزیره میانکاله می باشد، که از اینجا به علت عدم ارتباط دماغه با خشکی آب دریا به این سوی جزیره منتقل می شود، به عمق فاجعه عقب نشینی دریای قزوین، می توان پی برد، شنیده ها حاکیست که حدود 20 سال است که دریا مدام در حال عقب نشینی است، و هر 40 سال به صورت دوره ایی این عقب نشینی و سپس بالا آمدن آب اتفاق می افتد،

تنوع ماهی های دریای خزر هم در حال از بین رفتن است، که یکی از دلایل آن گرم شدن دمای آب به علت افزایش دمای کره زمین می باشد، که همین امر باعث گردید تا ماهی های خاویاری از شدت گرما تلف شوند، عامل دیگر تعدد تردد ماهیگیران و ساحل نشین ها در دریاست، که شلوغ و آلودگی صوتی و... باعث فرار ماهیان از ساحل گردیده، و اکنون صید ماهی های خاویاری دیگر به آرزویی برای صیادان تبدیل شده است، به طوری که خاویار هر کیلو 15 میلیون تومان، به صورت آزاد و 30 میلیون تومان در فروش دولتی داد و ستد می شود. 

تا دهه 1370 جزیره آشوراده ساکنینی محلی داشته است، که به علت بالا آمدن آب آنرا تخلیه کرده اند و اکنون کارکنان تاسیسات شیلات فقط در آن ساکنند، و حضور دارند. تالاب ها اکنون مامن پرندگان مهاجری است که میهمان کشور ما در زمستان هستند و جزیره میانکاله هم با حیواناتی مثل گراز، اسب وحشی، شغال، گرگ و... جای بکریست که امید می رود، از دست اندازی متجاوزین به طبیعت مصون بماند، و ذخیره ایی طبیعی برای آیندگان هم بماند. امسال پرندگان بیشتری به علت سردی مناطق شمالی شوروی سابق به این تالاب ها آمده اند، که زیبایی حضورشان انسان را به وجد می آورد،

بندر ترکمن یکی از مناطق ترکمن نشین استان گلستان با غذاهای محلی اش جالب توجه است "چکدرمه" که همان استانبولی ماست، یکی از غذاهای ترکمنی است که در رستوران ها ارایه می شود، که برنج به صورت دمپخت، بار گذاشته، و با رب گوجه فرنگی و پیاز پخته و رنگی می شود، و قطعه گوشت گوسفند و یا مرغی هم جداگانه احتمالا سرخ شده و به آن اضافه می گردد، این از جمله غذایی ساده و مقوی این منطقه است، واقعا تنوع غذایی اقوام مختلف بسیار است و متاسفانه برای رستوران های ترکمن فقط همین بود که ما دیدیم.

 قبلا از زبان چوپانان محلی مان در مورد بار گذاشتن چکدرمه در صحرا سخنانی شنیده بودم، و منظور آنان غذایی بود که به سرعت آماده می گردید، و این غذا را چکدرمه می گفتند، که البته چکدرمه ما پر محتوا تر است زیرا از پیاز بیشتری، و سیب زمینی و گاه گوجه تازه هم به آن اضافه می شود، حتی بعضی مواقع جزغاله [1] هم از محتویات آن است، که همین آنرا غنی تر و خوشمزه تر می کند، خلاصه با اصل چکدرمه در بندر ترکمن آشنا شدیم.

از جاده ایی مخصوص روستاهای بین این دو شهر مستقیم، از بندر ترکمن می توان به گرگان رفت لذا در کیلومتر 433 (از تهران) به گرگان رسیدیم، گرگان شهری زیبا و نسبتا مدرن با مردمی خوب، است که زیباترین قسمت آن جنگل نهارخوران و در انتها، روستای زیارت است که در دره ایی زیبا، ما از آن دیدن کردیم.

فاجعه هجوم به جنگل ها و غارت این سرمایه ملیه را در سراسر شمال کشور می توان به چشم دید، که چگونه به طرز آشکاری جنگل را تراشیده و به مزرعه و یا ویلا تبدیل کرده اند، اما در گرگان می توان در انتهای این دره زیبا در عمق جنگل های روستای زیارت نیز آن را به صورتی آشکار و روشن مشاهده کرد؛ ویلاها تا سر کوه ها برپاست، و یا در حالی برپاسازی است، ساخت و سازها بی امان ادامه دارد، که نشان از فساد گسترده ایی دارد، که این روند را زیر چشمان بسته مانده مسولین محلی ادامه می دهند، و جاده هایی که بین مزارع احداث شده مصالح را به سر کوه هایی در دل جنگل های خسارت و صدمه خورده در محل می برند، تا جنگل ها را بتراشند و زمین هایش را به ویلای خود تبدیل کنند. اینک تابلوهای اعلام اراضی ملی صدها متر عقب مانده و ویلا سازها مدت هاست که از آن عبور کرده اند.

زیبایی های روستای زیارت را می توان در عکس کوه های آلپ در اروپا دید، این روستا و جنگل پیش از آن که نهارخوران از آن یاد می شود، به این دلیل چنین نامی به خود گرفته است که اهالی گرگان (ایالت هیرکانای قدیم) در دروه های گذشته از این مسیر به مکه و... می رفتند و در بازگشت مردم محل به روستای زیارت برای استقبال از آنان می آمدند و در منطقه نهارخوران به استقبال کنندگان خود ولیمه، نهار می دادند، همانگونه که اکنون نیز رسم اهالی گرگان این است که این گونه ولیمه ها را در روز و در وعده نهار صرف می کنند.

لذا اهالی ایالت باستانی هیرکانا وقتی برای زیارت عازم غرب – عربی بودند، از این معبر کوهستانی گذشته و خود را به ایالت قومس (استان سمنان فعلی) می رساندند و در بازگشت از زیارت، نیز در این نقطه استقبال شده و مستقبلین را پذیرایی نهار می کردند. 

اهالی هیرکانا (نسل قبل بیشتر، و نسل کنونی کمتر) به ما "کُمشی" می گویند، که این همان تطور و تغییر کلمه قومسی و یا کومسی (به معنی اهل ایالت قومس) است که اکنون بعد از تغییرات به کُمشی تبدیل شده است، مرحوم پدرم این را به صورت نثر از قول اهالی هیرکانا می خواند که "آمو کُمشی، صحرا مِری گُم مِری، خِنِه مِری پیدا مِری". [2] زیبایی های شمال ایران را آنانی که اروپا و امریکا را گشته اند، می گویند بی نظیر است.  

[1] - وقتی روغن را از دنبه گوسفند جدا می کنند، باقی مانده از روغن حاصله از دنبه که رنگی قهوه ایی ناشی از سرخ شدن در روغن خود را دارد را جزغاله می گویند.

[2] - به معنی "آهای عموی اهل ایالت قومس من، وقتی به دشت و صحرا می روید، از نظرم پنهان می شوی، وقتی به خانه باز می گردی، باز دیدار تازه می شود".

عکس هایی از زیبایی های شبه جزیره میانکاله - آشوراده

Click to enlarge image IMG_6154.JPG

یکی از بازارهای مدرن ساحل بندر ترکمن در استان گلستان

عکس هایی از زیبایی های گرگان جنگل نهارخوران و روستای زیارت

Click to enlarge image IMG_6212.JPG

صبح آذرماه روستای زیارت در گرگان

به اشتراک بگذارید

Submit to DeliciousSubmit to DiggSubmit to FacebookSubmit to StumbleuponSubmit to TechnoratiSubmit to TwitterSubmit to LinkedIn
 مصطفی مصطفوی

پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

نظرات (1)

Rated 0 out of 5 based on 0 voters
This comment was minimized by the moderator on the site

دوستی در واکنش به این پست برایم نوشت :
صدا و سیمای ما بلند مدت، برای نگهداری و حفظ طبیعت، هیچی نداره که ارایه کنه،‎
این موارد باید آموزش داد، اما هیچ کجا ما متولی نداریم و اگر داریم صوری و کوتاه مدت هست، نمایشی و گزارشی‎،
اما همین گزارش نوشتن هم از هیچ بهتره
هنوز خیلی موارد هست که باید روی آنها برنامه ریزی اساسی بشه، یا به بیانی باید می شد، رودخانه های مرده، جنگل هایی که رو به نابودی هستن، انقراض بعضی از گونه های طبیعت، به واسطه دست درازی و طمع آدمیزاد! به طبیعت‎
من واسه هرس کردن شاخ و برگ درختان هم که لازمه باغبانی است، وسواس دارم‎
بعد ملت منابع طبیعی را می بُرَّند و می خورند
کف رودخانه ها رو آنقدر فروختند که دیگه شباهتی به رودخانه نداره‎
با مجوز هم این کارها رو می کنند‎
مجوز ها را چه کسانی دادن و بر اساس چه قوانینی
فقط دله دزدی‎
بخدا آنقدر دلت می سوزه‎
کوه رو تراشیدن و کف آن را هم سوزاندن‎
واسه ویلا سازی‎
چند هکتار‎
خریدارش میلیاردی پول داده‎
قسمتی از کوه را که یک کارمند منابع طبیعی بوده، در سال های گدشته، توانسته سند بگیره‎
و حالا که فروخته، قانونی فروخته
اما آن زمان که داشته منابع طبیعی را واسه خودش سند می زد، قانون گزارهای ما کجا بودن؟!‎
سند رو میدن، درختان را قطع و طبیعت را تخریب می کنند، بعدش ویلا سازی و غیره‎
بعد این همه تخریب و خرابی، مسخره است که یادشان میاد فلان ویلا باید تخریب بشه‎
انگار با این تخریب های نمایشی، طبیعت به شکل اولش بر می گرده‎
نه جانم ملت ما یاد گرفتن قوانین را دور بزنند‎
به منافع شخصی شان بیشتر از آنچه شامل همه است اهمیت می دهند‎
ما در خیلی از مراتب، خیلی عقب هستیم متاسفانه‎
یه رئیس اداره منابع طبیعی بوده که دوستان و فامیل و مقامات را می برده، نقاط حفاظت شده واسه شکار و ماهیگیری ...
آنوقت. مردم عادی واسه صید کلی بهشوون گیر می دادن‎
چه صیاد هایی که با قوانین مسخره اینها زندگی هاشوون به فنا رفت‎
ای ی ی‎ روزگار روزگار‎
اما وحشتناکتر آنکه همیشه دست هایی مرموز طمعکار و نالایق در این روند ، نقش دارند‎
با این همه معتقدم باید. در. حد "بر گرداندن یک ستاره دریایی، از هزاران ستاره به دریا اقدام کرد"‎
در حد زنده نگه داشتن یک درخت، یک جاندار، یک موجود زنده هم باید تلاش کرد‎
تخریب در هر شرایطی پدیده وحشتاکی است‎
و مقابله با آن مطالعه و برنامه ریزی و آموزش های پیگیرانه را می طلبد، در کنار همه این ها، می توانیم یاد بگیریم که پایمان را در حد گلیم خود دراز کنیم، و دست اندازی به طبیعت را ملاک زندگی مان قرار ندیم، به نظرم هرگونه آسیب رساندن به طبیعت، جرمی است غیر قابل بخشش

مصطفوی
هنوز نظری ثبت نشده است

نظر خود را اضافه کنید.

  1. ثبت نظر به عنوان مهمان.
Rate this post:
پیوست ها (0 / 3)
Share Your Location
عبارت تصویر زیر را بازنویسی کنید. واضح نیست؟

دیدگاه

چون شر پدید آمد و بر دست و پای بشر بند زد، و او را به غارت و زندان ظالمانه خود برد، اندیشه نیز بعنوان راهور راه آزادگی، آفریده شد، تا فارغ از تمام بندها، در بالاترین قله های ممکن آسمانیِ آگاهی و معرفت سیر کند، و ره توشه ایی از مهر و انسانیت را فرود آورد. انسان هایی بدین نور دست یافتند، که از ذهن خود زنجیر برداشتند، تا بدون لکنت، و یا کندن از زمین، و مردن، بدین فضای روشنی والا دست یافته، و ره توشه آورند.

نظرات کاربران

- یک نظز اضافه کرد در بازی با دکمه های آغاز مجدد جنگ...
بالاخره فشارهای لابی صهیونیستی به آمریکا جواب داد و بایدن به اسرائیل برای پاسخ به ج. اسلامی چراغ سبز...
- یک نظز اضافه کرد در بازی با دکمه های آغاز مجدد جنگ...
شروع شد مجلس نمایندگان آمریکا شدیدترین لوایح را علیه ایران تصویب کرد مجلس نمایندگان آمریکا در پی ...