جهان در حال خروج از ریل جاری و طبیعی خود است، ریلی که سال ها در آن استقرار یافته بود، و اهل دنیا خود را با آن وفق داده، و برنامه زندگی خود را بر آن چیده بودند، داستان آنچه بر درخت های زردآلو [1] می گذرد، که قدمتی به بلندای تاریخ حوزه تمدنی ایران دارند، خود نمونه ایی از این گفته است؛ فراوانی این درخت میوه در حوزه تمدنی ایران به حدیست که آتشدان مقدسِ انبوه آتشکده های بیشمار یزدان پرستان را برای قرن های پی در پی، روشن نگه می داشته، چراکه چوبش دیرسوز و بلندسوز است، از این رو کُنده های این درخت باستانی آنقدر مناسب است، که قدر پیش کشی به درگاه ایزد یکتا را یافته، و باب میل معبد، معبدداران شده، که از همه مواهب دنیا بهترینش را همواره به نام خداوند، و به نیابت از او انتخاب، و به مصرف می رسانند و...
اما چند سالی است که دیگر با خروج شرایط آب و هوایی از ریل هزاران ساله خود، کاشت این درخت مقدس در بین ایرانیان نیز، به رغم گرایش بدان، دیگر چنگی به دل نمی زند، و می رود تا زنجیرهای تاریخی را هم قطع کند؛ چرا که زمستان پر بارش که نوید بهاری پر محصول را می دهد، در بزنگاه پایان زمستان و شروع بهار، و به راه افتادن چرخه گل، و میوه دادن این درخت، چند روزی گرمای مناسب بین 15 اسفندگان تا نوروزگاه، به باز شدن شکوفه های این درخت منجر شده، و ناگاه بین نوروز تا 15 فروردین و حتی نزدیکی های اردیبهشت، یک بارش نابهنگام برف، تمام گل و محصول این درخت را سرما زده، و گل های خوشرنگ، و جامه سپید این درخت را به زردی، و سپس به خاکستر تنباکو تبدیل می کند، و چشم کشاورزان را گریان، دل هاشان را از امید به داشتن حاصلی چند، از یک سال انتظار، نا امید می کند.
بسطام [2] که از شهرهای تاریخی ایران باستان است به طوری که ارگ و باروی آن، دیرینه اش را به سلسله های باستان پیش می برد، و چنانچه که در احوال بایزید بسطامی (عارف سترگ شرق) نوشته اند او در محله موبدان این شهر دیده به این جهان گشود، و گویا خود نیز از تیره و تبار مغان بود، از برون دادهای این زمین باستانی است. یکی از عمده ترین تولیدات بسطام در سایه سار چکاد [3] شاهوار عظیم، زردآلو است،
اما این محصول در این شهر میوه، نیز از نفس افتاده است و سال گذشته کشاورزانی چند، که از آسمان و زمین ناامید شدندی، در اعتراض بدین روند بی پایان سرما زدن ها و بی ثمر کردندی ها، درخت های خالی از میوه ایی را که نسل اندر نسل عمرها به پایش ریختندی، زنده زنده از ریشه در آوردندی، چراکه از آسمان و زمین در حل مشکل شان نا امید شدندی، آنان که مدت هاست که دیگر به هیچ بشری برای حل این بلا، امیدوار نبودندی، چون از بشر نا امید شدندی، رو به آسمان کردندی، و راه حل از آسمان جستندی، و با ادامه سال های بی حاصلی، در نهایت مشکل را به پای آسمان نوشتندی، و در نهایت نیز درختان را در اعتراض به غضب بی پایان آسمان، از ریشه و از زمین در آوردندی.
امسال هم در حالی که حتی تنه درختان زردآلو هم از شکوفه پوشیده بود، و بینندگان این حال، احساس خطر می کردند که اگر این همه شکوفه به میوه تبدیل شود، آیا درختان را توان نگهداری بار سنگین این همه میوه خواهند بود یا نه؟! برفی بیگاه در نیمه اول فروردین، یک شبه تمام این خواب و خیال ها را به سراب تبدیل کرد، و تمام گل ها را بر درختان پژمرد. و امان از دل صاحبان درخت، که از این به بعد باید تا سال دگر بدین درخت بی ثمر خدمت کنند، و چشم به محصولی دیگر، که شاید، یک سال بعد در چنین روزهایی دوباره بر آید، حال آنکه هر سال به جای آب سراب دریافت می کنند. [4]
این روزها که دامنه چکاد شاهوار توشه نم کردن لبان تشنه ما را در گذر از تابستانی گرم را بر گرده خویش می کشد (برف ها)، و من نمی دانم بر این هدیه شکرگذار باشم و یا بر این یغما غمگین، کشاورزها، و تو، به چشم تن می توانی دید که چگونه به یغما می روند، و به سان ساکنان "شهر آفتاب به یغما رفته" شده ایم.
[1] - درخت زردآلو در کشورهای ترکیه، ازبکستان، ایران، ایتالیا و الجزایر کشت و پرورش داده می شود، درختی است که صاحب میوه ایی است که هم گوشت و هم مغز دانه آن خوراکی، و مزه و طعمی گوارا دارد.
[2] - تاریخ این شهر به قبل از ورود اسلام به ایران مشخص نیست. بنابر یک روایت حاکم خراسان در زمان خسروپرویز که نام وی «بسطام نام» بود، این شهر را بنا گذاشته است. با توجه به این روایت این شهر را باید شهرهای تأسیس‌شده در دوران شاپور دوم ساسانی دانست. در دورهٔ عباسیان، این شهر دومین شهر ایالت قومس و تالی دامغان بود و پس از حمله مغول رو به انحطاط رفت. قدمت این شهر به ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد و آثار معروف آن از تپه معروف سنگ چخماق در شمال بسطام دیرینگی این شهر را به نمایش می‌گذارد. در گذشته رشته قنات‌های بسیاری در این شهرجاری بوده که تماماً دارای آبی گوارا و شیرین بود و در حال حاضر قنواتی مانند قنات صادق خان که قدمت آن به حدود بیش از ۵۰۰ سال می‌رسد هنوز از اهمیت بسیاری برخوردار است و آب شیرین آن در تابستان بسیار سرد و در زمستان گرم است. گستهم= بسطام: گستهم در اوستا برابر است با منشور و نیز پهلوانی در شاهنامه که در زبان تازی بسطام شده‌است و نام شهری در استان سمنان می‌باشد
[3] - چکاد در ادب پارسی به معنی همان قله است، قله ریشه در زبان عربی دارد
